STEINHACKER
* Christian Abbing *
Lesje breuken .
_____
<< Ik zie het aan zijn ingezakte schouders
Dit weekend was hij weer eens bij z'n pa
Na school vanmiddag gaat hij naar z'n ma
Zo is het leven met gescheiden ouders .
Ze zijn alweer een poosje uit elkaar
Maar al die ruzies , dat voortdurend vitten
Dat gaat toch in zo'n jongenskoppie zitten
Nu heeft hij weer z'n rekenwerk niet klaar .
En ik maar roepen : doe nou even mee
Dat vereenvoudigen is zó te leren
Hij kijkt met lege ogen naar het bord .
Ik tref zijn blik , we weten alle twee
Dat zulke breuken blijven repeteren
En dat twee halven nooit een hele wordt .>>
________________
Kommentaar
en
mijmeringen
bij
Christian Abbing
____
Over het algemeen
zinkt
de huidige
Nederlandstalige poëzie
weg in
banaliteit ,
middelmatigheid ,
nutloosheid ,
. . . de onderwerpen
bijna steeds . .
hoe zal ik het zeggen . .
volstrekt ongevaarlijk ,
áls er al eens
politiek , ideologie
in voorkomt ,
zéér uitzonderlijk ,
dan ogottekes
ENKEL
de officieel ,
van hogerhand toegestane . .
- wat Amerikanen
" woke "
noemen ,
en ik . . . anders
{ en
ENKEL
zíj
gepubliceerd
! }
Zo zie ik vaak
poëzieprijskampen ,
met een heleboel
toelatingsvoorwaarden ,
waartussen
zo onopvallend mogelijk :
' het gedicht mag
niet
beledigend
of
diskriminerend
zijn '
{ natuurlijk
wél toegestaan
indien het
van de " goeie " kant komt ,
de " goede " beledigingen ,
de " goede " discriminatie. }
Zoiets
opgelegd
aan
dichters
!
Dat wil niet zeggen
dat poëzie
over " alledaagse " zaken
verkeerd is ,
integendeel ,
- trouwens ,
poëzie
mag alles zijn ,
moéten
1 ding :
goed
zijn -
dus
een gewoon of gevoelig of
zéér gevoelig
onderwerp . .
eender welk onderwerp ,
geabordeerd
onderhuids , bedekt , delicaat
of brutaal openhartig . .
eender hoe aangepakt
. . .
mag en kan en moet allemaal .
Dus
NIET ENKEL
déze ideologie , dít onderwerp ,
déze manier ,
met uitsluiting van alle anderen,
wél
ALLES en ALLEN en ALLEMAAL .
Zo niet :
beperkend ,
inperkend ,
overregulerend ,
koloniserend ,
overheersend ,
onderwerpend .
Welke
kwasi-bevelen ,
kwasi-dictaten
komen massaal voor
?
Enkel toegelaten
bepáálde onderwerpen ,
bepáálde standpunten ,
bepáálde diskussies ,
enkel
bepáálde benaderingswijzen ,
liefst enkel
vrij vers
liefst enkel
nietszeggende teksten ,
" hermetisch ",
pseudodiepzinnig
met
massaal
uitbraken van metaforen .
Het is vaak een opluchting
eens op een sonnet te botsen
{ versvorm
waar ik moet in oefenen,
ben er irriterend zwak in }
of zelfs gewoon rijm , . .
zulke poëzie
als ze dan ook nog leesbaar is ,
wordt dan vaak ,
ietwat neerbuigend ,
' lichtvoetig '
genoemd .
Verkeerd .
Ja ,
hedendaagse
Nederlandstalige poëzie.
Banalitas banalitatum
et omnia banalitas .
Niet de moeite
te herlezen ,
soms zelfs niet
uit te lezen .
Vlak ,
schijndiepzinnig ,
nutloze papiervulling .
Er zijn uitzonderingen .
En zij verdienen erkenning .
ANAMNESE
Zo zijn er
Kees
{ door en door Vlaamse naam }
ENGELHART ,
Meity
VÖLKE ,
Alja
SPAAN
en
zeker
een uitzondering
is
Christian
ABBING .
Élk
van zijn gedichten
overstijgt het banale ,
- zélfs
de gelegenheidsgedichten ,
echt niet eenvoudig dat , -
raakt
beroert ontroert
kan gelezen en herlezen en
na een poos
terug herlezen
en
dat zal immer zo blijven .
Wat een symbiose van
klank , rijm , vorm , ritme,
inhoud
. . . betekenis .
Zijn beste gedichten . . .
meesterwerken .
KIYOSHI YAMASHITA
Vuurwerk
Vertaling
van
* T.S.Eliot *
____
<< Onrijpe dichters imiteren ,
rijpe stelen ,
slechte dichters verzeefren ,
goede verbeetren. >>
____________
[ 744 ] Our fascist Masters .
Tankaku _________
Hoogidioten .
Opiniehegemonen .
Pipodemonen .
Wat zij ons opgedrongen ?
Onze vrijheid verdrongen .
__________
[ 745 ] Bida .
Tankaku __
Democratie, zij
moet steeds evolueren ,
anders verzinkt zij :
stagnante moerastoestand ,
alwalglijke wantoestand .
___________
[ 746 ] Ons hard
Haikuku / maar magisch land .
Rijmhai- ________
snoer Dat Libertasland
daar waar onze vlag geplant ,
onze vrijheidsband .
Toevluchtsoord .
Veilig oord .
Heilig oord .
________
* Bertus Aafjes *
<< Ballade op Hollands water .
___________
. . .
de golven worden grauw als as ,
het waterveld vergrijst :
antiek gelijk een spiegelglas ,
dat niemand meer polijst .
. . . >>
__________
MOGHUL INDIA
circa 1625
Een schriftgeleerde
[ 747 ] Wij piraten . . .
Gebroken ___
Tankaku Steeds gouden oorring
om de zon af te leiden
van onze ogen ,
zodat wij beter
zee en
meeuwen
kunnen beogen .
____
[ 748 ] De niet-bestaanden
Haïku ________
Stop met piekeren
over sterven. Begin eerst
met uw geboorte .
___________
[ 749 ] Eerlijkheid .
___
Kloos :
" Ik ben een God
in 't diepst van mijn gedachten ."
Ik
óók
in d'oppervlakkigste .
_________
[ 750 ] Vrijheid , vroeger . .
Tankaku ___
De herinringen
in mijn mijmerblijde brein ,
geen kan mij dwingen
deze te ontgoochelen,
deze te verloochenen .
______
PAUL JOUVE
[ 751 ] Alexander Hamilton
__
" Wanneer een volk
niet voor haar vrijheid wil vechten ,
is zij rijp voor een heerser ,
en verdient zij er een . "
De massa is niet dom ,
zij is laf .
Zij eist van haar heerser
dat deze haar voorliegt
op zulke wijze
dat zij zich moeiteloos kan wijsmaken
dat het de waarheid is .
_________
PAUL JOUVE
[ 752 ] Ça se corse !
___
Het schip
op een zandbank vastgelopen,
een deel der bemanning
aan 't muiten geslagen ,
de rest in 't nauw gedreven ,
de meeste officieren
omgekocht
of in het ruim opgesloten ,
over de zandbank
komen tirannen aangestormd
met hun
tot de tanden gewapende horden .
West-Europa ,
stand der democratie.
_____
PHILIPPE CHARLES JACQUET
Aguas claras
[ 753 ] Een kwantum stoïcisme .
Haiku _______
Goed gehumeurd zijn ,
beleefdheid tegenover
uzelf en d' andren.
_________
ZHANG JINGNA
Buona Domenica
[ 754 ] Ik bemin u
___
Ik bemin u ,
Ik wil in uw huid ,
in uw hoofd ,
zoals gij reeds woelt ,
gloeit , loeit
in mijn huid ,
in mijn hoofd .
_________
[ 755 ] Liefde
___
Geen geborgenheid ,
een tocht .
Geen overschotjes .
Geen redelijkheid .
Geen berekening .
Liefde .
Alles .
" Amor fati "
fluistert zij in mijn oor .
________
[ 756 ] Beter , best .
___
Anoniem :
" It's better to be unique
than the best ,
being the best
makes you the number one
but being unique
makes you only one ."
Laat ons wel wezen ,
beter ,
best :
wezen
d'eerste én d'ene .
_____
LÉON MORROCCO
* Anthony Van Kampen *
Uit
' Jungle Pimpernel '
. . .
<< Ik wees hem erop
dat Nederland
straks verplicht zou zijn ,
als zijn overbevolking
in een kritiek stadium kwam ,
uit te zien naar nieuwe mogelijkheden
voor een bevolking
van 10 en meer miljoen zielen .
Hier lag een geweldig grondgebied ,
vele malen groter dan Holland zelf
en met misschien
verbijsterend veel perspectieven.
. . . >>
Kommentaar
en
Mijmeringen
bij
Anthony
Van Kampen .
_____
Deze tekst
gaat over
Nieuw Guinea
in 1948 ,
nog Nederlands bezit .
Ja ,
hoe snel
en
hoe totaal
het kan veranderen .
Het kan verkeren ,
inderdaad .
Soms
is Van Kampen's tekst
bijna beschamend
en
onbegrijpelijk
houterig ,
irriterend gebrekkig ,
verkeerde woorden
op verkeerde plaats ,
irriterend repetitief
- regen ,
stenen tijdperk ,
eenzaamheid ! -
en dan weer
past zijn stijl
wonderlijk
bij het boeiend gegeven
- de Papouas,
tochten op leven en dood
door het oerwoud ,-
bereikt hij pieken
van de Kessel
van
' Fortune carrée '
Ook zijn leven
doet aan dat van Kessel denken .
Goed beschreven door zijn vriend :
* Christiaan Terpstra *
<< Hij kan niet leven
naar de vaste normen
die hem zijn dorp
als veilig richtsnoer schenkt ,
maar blijft de witte plek
der kaart bestormen
en ziet zich kleur en lijn
in 't landschap vormen
waar 't poollicht of
de oorlogstrom hem wenkt .
Meen niet ,
dat als de laatste witte plek
is opgevuld
met groene bergcontouren ,
hij terug zal keren
naar zijn klein vertrek .
Eer zal de laatste golf
op 't laatste dek
hem naar de laatste
witte einders voeren .>>
____________
In zijn boek
laat Anthony Van Kampen
een pater of zendeling
- ik weet het niet meer ,
in elk geval een monotheïst ,
een shaoulist ,-
uitgebreid aan het woord :
1
' De residenten ,
de BB ,
Binnenlands Bestuur ,
worden in de steek gelaten ,
en wanneer zo'n ambtenaar ,
vaak dan nog ziek ,
naar het dak
van z'n residentie ziet ,
vol gaten ,
lekkend
én
broeihaarden van muskieten ,
plus
ook
zijn muskietgaas vol gaten ,
ja ,
dan wordt hij moedeloos .
Dát
is de reden
dat het hier zo slecht gaat .'
Tsja ,
een mens zou denken ,
ambtenaar ,
dicht die gaten ,
desnoods
tesamen met uw personeel ,
maak van uw residentie
iets aangenaam ,
met planten en schilderijen ,
ge hebt toch
praktisch niets te doen ,
ge hebt zelfs de tijd
ziek te worden .
Handen uit de mouwen !
2
Na nogmaals
neerbuigend
gesproken te hebben
over bezoekers
' die niets
van Nieuw Guinea begrijpen
- men moet er
minstens
10 jaar gewoond hebben -'
nogmaals
uitgebreid
over het moordend klimaat
- ' niet voor Europeanen ' -
het alles overheersend
alles verpletterend
oerwoud ,
het feit dat er
zeer weinig
vruchtbare grond is ,
verklaart de shaoulist :
' het zou het beste zijn ,
- na een kolonisatieperiode
van zo'n 15 jaar -'
{ dus tot in de jaren 60 ! }
' dat Hollandsche boeren
massaal zouden komen
om het land te kultiveren.
Dát zou de oplossing zijn .'
Ja m'n hondje ,
zijn dat eieren van zwarte kiekens ?
___________
Nog een gedicht
- dit over WO II -
van
Christiaan
Terpstra
{ 1895 - 1971 }
die zeker
ANAMNESE
verdient .
* Christiaan Terpstra *
<< Bommenwerpers
_____
Dagaanval
Het vastgeprikt en zwaar eskader
schuift over als een constellatie .
De hemel dreunt , maar de formatie
komt bleek en haast onvindbaar nader.
Wij staan te turen en te gissen
- het hol gerommel is veel trager
dan deze vaart.Dáár,dáár,een jager!
vier-negen-twaalf. .als kleine visschen,
als stekelbaarsjes , als raketten ,
zoo schuimen ze vol angst en ijver
in kringen door den hemelvijver .
Wie moet die stalen vloot beletten
om als een stalen vloot te schuiven
over kazernes en fabrieken ?
Haar witte strepen zijn grafieken
die zelfs den hemel doen verstuiven ,
verstijven tot geklutste wolken ,
vlijmscherp als vuurpijlspoor begonnen,
maar later langs de horizonnen
vergrijsd in schaduwen en kolken
- gestremd,beschimmeld en geronnen.
___________ >>
[ 757 ] Anamnese II
____
Vele verschillen
tussen
links - rechts ,
demokratie
en
links fascisme - rechts fascisme ,
diktatuur.
Zo
voor
fascisme
geen verschil
tussen kunstwerk en kunstenaar ,
het beoordeelt het werk
naar de kreëerder .
Mensen die zich hebben laten
beetnemen ,
gevangen nemen
door fascisme ,
niet kunnen ontsnappen
uit hun mentale gevangenis
van morele degradatie ,
eeuwige kapitulatie ,
miezerige
mislijk makende
miserabele hypocrisie
geharde verraders
donker brandend
onder blank alabaster ,
ageren tegen
zelfs de beste kreatie
samenzweren
boycotteren
vandaliseren
die regisseur
?
die dichter
?
ontmachten versmachten
breken
in
vergeetput steken
verzwijgen
doodzwijgen
doden dood
Fascisme doodt
Dodelijke
meedogenloze
amnese .
De taak
van vrijheidsstrijders
bij hun reizen
naar
Atlantis ,
Anabasis
naar
Libertasland ,
grenzeloze
krijgersband ,
streven
strijden
leven wijden
aan bevrijden ,
deze
eindeloze
anamnese .
________
ALESSANDRA BACCAGLINI
' Ame-Onna '
* Marcus Aurelius *
_______
<< Het is niet
het vlees en het bloed
dat ons broeder en zuster maakt ,
maar het hart en de ziel . >>
_______
* Imam of peace *
_______
<< If a government
can take your rights away
and give them back to you
whenever it wants
then you have zero rights ,
you just have permissions . >>
______________
Vitaal
belangrijke
pro-Vrijheid
gedachte .
Zéker nu
in deze
' Dark Age '
waarin we
van semi-demokratie
wegzinken
in semi-diktatuur.
* Martin Luther King *
_____
<< Our lives begin to end
the day we become silent
about things that matter .>>
_______
* Voltaire *
__
<< Pour savoir qui vous dirige
vraiment
il suffit de regarder ceux
que vous ne pouvez pas critiquer. >>
__________
NGAYUKU MAMAKU NGURA
Pitjantjatjara taalgroep
Australië
Vertaling
van
* Romain Gary *
uit
<< ' La promesse de l'Aube. '
___
De tocht van de Oakrent
van Gibraltar naar Glasgow
duurde 17 dagen
en ik ontdekte dat er nog meer
Franse "deserteurs " aan boord waren .
Wij maakten kennis met mekaar .
Er was bijvoorbeeld
Chatoux ,
later
boven de Noordzee neergeschoten ;
Gentil ,
die met zijn Hurricane zou vallen
in een strijd van 10 tegen 1 ;
Loustreau ,
gevallen op Kreta ;
De 2 broers Langer
waarvan de jongste mijn vlieger was,
voordat hij tijdens de vlucht
boven het Afrikaanse luchtruim
door een kogel werd gedood . . .
De oudste leeft nog .
Maar tussen
de opstandige elementen
was er vooral één man ,
wiens naam voor mij
altijd
het antwoord zal betekenen
op alle vragen ,
op alle twijfels
en alle ontmoedigingen .
Hij heette
Bouquillard,
was 31
en daarmee
verreweg
de oudste van onze groep .
Hij was vrij klein ,
iets gebogen ,
liep eeuwig met een baret op ,
had bruine ogen
en een vriendelijk ,
langwerpig gezicht .
Achter zijn kalmte ,
achter zijn zachtheid
lag een gloed verborgen
die soms ,
plotseling
van Frankrijk
het verlichtste land ter wereld maakte.
Hij werd de eerste beroemde vlieger
die deelnam aan de Slag van Engeland,
voordat hij na zijn 6de overwinning
neerstortte
en 20 vliegers
rechtstaand in de Operations Room ,
de ogen gefixeerd
op de zwarte bek van de luidspreker ,
hem de Marseillaise hoorden zingen
tot op het ogenblik van de crash .
Er is in Parijs
geen straat naar hem genoemd ,
maar voor mij
dragen alle straten van Frankrijk
zijn naam .
. . . .
Boven onze hoofden
speelde zich destijds
de historische strijd af
waarin de jeugd van Engeland
dapper glimlachend
het hoofd bood
aan een fanatieke vijand
en daardoor het lot der mensheid
een nieuwe wending wist te geven .
Het waren er slechts een handjevol .
. . . .
In die dagen
vatte ik een vriendschap
en achting op
voor Engeland ,
die de mannen
die de eer hadden in juli 1940
op haar grondgebied te vertoeven ,
nooit meer zouden kwijtraken.
. . . . >>
__________
Kommentaar
en
mijmeringen
bij
Romain Gary .
___
' Gary '
betekent
vuur
in het Russisch.
' La promesse de l'aube '
Un chef d'œuvre.
Men denkt aan het gezegde
van Voltaire :
" En finissant un bon livre ,
il semble que l'on quitte
un bon ami .>>
Hier
een zeer goede vriend .
Un ami
noble .
Hij schreef op zeker moment
onder de schuilnaam
' Emile Ajar '
niét
in 1ste plaats
om een 2de Goncourt te winnen ,
{ uniék dat ! }
wel
omdat de heersende
kritikasterskliek
zijn magnifieke boeken ,
met hun schitterende stijl
- verschillende stijlen
die hij allen meesterlijk beheerste -
grootse moraal ,
steeds verrassende humor ,
' périmée '
' 19ième siècle '
vond .
Ja ,
patriottisme ,
heldenmoed ,
zélfs kontra Hitler ,
niet meer gewaardeerd .
Hij was rechts ,
en dat is voor die koeliekliek
onvergeeflijk .
Had hij
' La vie devant soi '
onder ' Romain Gary ' gepubliceerd ,
en niet
het onbekende
' Émile Ajar '
het boek was neergesabeld
of doodgezwegen ,
doodgeknepen .
Amnese .
Wat maakt nóg
Romain Gary's boeken
zo groots en meeslepend ?
Boeiend ?
Zeker .
Ontroerend ?
Mensen !
Préparez vos mouchoirs !
Karaktertekening ?
Kan niet beter !
Strijd tegen het kwade ?
Jaaaa
Wat mij zo opviel
was het zelf-ironiserende ,
het zichzelf wegcijferende . . ,
zo stelt hij zijn daden
tijdens WO II
bijna als een klownerie voor
{ hij kreeg wel La Croix de Guerre ,
en La Croix de Libération }
en men beseft
plots ,
een blikseminslag ,
het is kort beschreven ,
bijna ' en passant ' ,
dat hij toch maar
in een bombardementsvliegtuig zat ,
gewond door een kogel ,
gelukkig net niet
' in het essentiële lichaamsdeel '
hij vangt het bloed op in zijn helm ,
en de piloot ,
waarvan ze ,
in dat soort vliegtuigen
niet de plaats kunnen innemen ,
is geraakt in het gezicht ,
kan niet meer zien ,
maar als hij met zijn linkerhand
het ooglid naar boven trekt
neemt hij vaag de omtrek
van zijn hand weer ,
dus hij vermoed
dat de oogzenuw niet geraakt is ,
en dankzij de aanwijzingen
der 2 andere bemanningsleden
en door met zijn linkerhand
zijn ooglid te blijven opentrekken
wijl met de rechter te sturen
lukt hij erin
na 2 mislukte pogingen
het vliegtuig
toch
op het vliegveld neer te zetten .
En passant .
En de humor ,
steeds verrassend,
steeds zéér aangenaam
en
nooit
als ornament ,
steeds
essentieel ,
gaande van
de vederlichtste ironie
over
cynisme en spot
tot
de meest groteske .
Meesterwerk .
Ik ga me de verzamelband ,
La Pleiade ! ,
zo snel mogelijk aanschaffen .
_____
ASANO TAKEJI
Snow in Kanigamo shrine, Kyoto