[ [ 106 ] ]
V
[ 221 ]
Het meisje zonder armen
____
I
Zonder armen
_____
Wanhoop is oneindig .
Liefde is oneindig .
Hij heeft mij uitgekozen .
Natuurlijk .
De degradatie is niet voldoende geweest .
<< Stap naar voren ! >>
Ik doe dat .
Het is
alsof iemand anders
uit het gelid treedt .
<< Afgunst doorboort ons hart :
U is immers te beurt gevallen
de grootste eer van al :
sterven voor Zijne Goddelijke Majesteit ,
de Keizer . >>
De geijkte formule ,
in deze omstandigheden
klinkt het duivelsachtig .
De anderen weten het ,
of vermoeden het ,
maar ze weten allemaal vooral
dat niemand mij kan helpen ,
dat iedereen
strikt zijn rol moet spelen .
Het is altijd zo geweest
in ons heilig land ,
en zeker nu het de oorlog
tegen de barbaren aan het verliezen is .
Ik hoor de kommandant nog iets zeggen .
Dat ik mij in de kamer
mag terugtrekken .
Even maar ,
want de positie van de vijand
is bijna ideaal .
Normaal
dient die kamer om te mediteren ,
te bezinnen ,
de voorouders sterkte te vragen ,
nu
krijg ik net de tijd
de gepaste kleren aan te trekken .
En heel even aan haar te denken .
Ze stappen reeds binnen .
Ik krijg wel de sjaal
met het zonnesymbool aangeboden .
Toch .
Ik moet de farce
tot in de details meespelen .
Moeizaam ,
als een robot
bind ik de sjaal rond mijn voorhoofd .
Onmiddellijk door de nauwe metalen gang ,
wanneer we
de kleine torpedokamer binnenstappen
begint mijn hart
bijna onhoudbaar zwaar te bonken .
Ik zie de torpedo klaarliggen .
De kommandant komt ook de kamer binnen .
Hij verbergt zelfs niet
zijn triomf en leedvermaak .
Op dat moment barst ik los ,
al mijn kracht
er moét
een kans zijn hier uit te geraken ,
uit deze kamer ,
uit deze duikboot ,
uit dit metaal ,
naar de oppervlakte ,
de open lucht ,
het is dag nu .
Kan 1 der matrozen
slag op het voorhoofd geven ,
een harde , die gaat neer ,
de 4 anderen grijpen me vast
mijn elleboog nog in een oog
die zijgt ook neer ,
ik brul , krijs ,
ze trekken me omlaag
in wanhoop sla ik razend met m'n benen ,
maar het is niet voldoende ,
kan geen vin verroeren ,
ze duwen m'n gezicht
vlak tegenover dat van de kommandant .
De kommandant , hah .
De gluiperige hypokriet !
<< Ge zult haar nooit hebben ,
nooit ,hoort ge dat , NOOIT . >>
Het is een schreeuw .
<< Het zal u niet lukken >>
komt er dan nog uit .
<< Uitgetierd ?! >>
Gaat ge er nu zelf in ,
als een man ,
of moeten we u er
als een zuigeling induwen?! >>
Weer dat opperste leedvermaak ,
dat manifest genieten .
Ik kijk naar de torpedo .
Een primitieve Kaiten .
De bom
van 20 hiyak - kin { 1 }
{ 1 } : bijna 1,5 ton
zit vooraan .
In de rest van het sigaarvormig wapen
is er net plaats voor een kamikaze .
Kamikaze , de heilige wind .
Vrijwillige zelfmoordpiloten .
Behalve dat het hier
niet om een vliegtuig gaat ,
en nog minder om een vrijwilliger .
Ik tril als een espenblad ,
moet overgeven van de angst ,
bijna .
Maar ik denk
aan haar oneindige moed
en kan me bedwingen .
<< Ik zal me niet verweren ,
maar ge zult me er
zelf in moeten duwen .
De schande komt over uw hoofd . >>
<< Stop die lafaard erin ! >>
Ik word erin geperst ,
armen langs mijn zij ,
onmogelijk ze te bewegen .
Ietwat zoals zij ,
nu voelt ge een beetje wat het moet zijn , !
flitst het door mijn hoofd .
Ik hoor hem naderen ,
word gewaar
aan het prikkelen van m'n nek
hoe hij zich over mij buigt :
<< Het is mogelijk
dat ge door de klap van het wegschieten
even het bewustzijn verliest ,
maar alle kamikazes
die voor u in een Kaiten plaats namen ,
kwamen weer op tijd bij
en stuurden hun torpedo
feilloos tegen het vijandelijk schip .
Een snelle glorierijke dood .
Ge kunt sturen met de voeten :
rechtse voet , naar rechts
linkse voet , naar links
Moest ge missen . . . willen missen ,
dan zal de torpedo voortgaan ,
tot brandstof op ,
zakken ,
en dan wacht u een smadelijke ,
gruwelijke dood ,
als in een doodskist ,
maar op de buik ,
armen niet kunnen bewegen ,
enkel het hoofd en de voeten een beetje ,
opgericht hoofd
van vermoeidheid weldra naar beneden
krampen in nek ,
langzame verstikkingsdood . . .
en uw familie zal de schande ,
met alle gevolgen van dien ,
moeten dragen . >>
Hij zwijgt .
Ik moet iets tegen hem zeggen
nog iets
wat ?
Denk aan haar .
Ik hoor een matroos
de kamer binnenstappen ,
hij salueert ,
hielen klakkend tegen mekaar ,
zegt z'n kommandant iets
dat ik niet duidelijk kan verstaan
- denkelijk gaat het
over het vijandelijk schip -
opnieuw
het salueren :
de klakkende hielen,
dan hoor ik hem
de lanceerkamer verlaten .
Ik moet de scène niet gezien hebben
om ze me perfekt te kunnen voorstellen ,
ik heb er zo al honderden aanschouwd :
militair is in ons land alles in orde .
Is in ons land niet alles " in orde " ! ? !
Alles tot in de puntjes geregeld
uiterst stipt
uiterst strikt
genadeloos uitgestipt
<< Ach , we zijn in de goede positie .
Het is een kruiser ,
een waardige prooi voor onze Kaiten ,
1 torpedo kan ,
moet voldoende zijn ,
ze zijn technisch heel sterk die barbaren ,
we hebben slechts 1 kans .
Zet de afstand op
1320 KEN >> { 2 }
{ 2 } : 1 KEN = 6 Shaku =
iets minder dan 2 meter .
Dat doen ze .
Ik kan de cijfers duidelijk aflezen .
De metalen koepel boven mij
met het kleine venstertje . . .
ze gaan hem neerlaten . . .
me opsluiten !
<< Oh nog 1 ding ,
de torpedo en het stuursysteem
zijn er niet op gebouwd
om een U-bocht te maken .
Onnodig te proberen
uw land
nóg meer
te schande te maken . >>
Hij grijpt de schaal ,
rukt hem van m'n voorhoofd .
<< Dat is alleen voor helden . >>
Denk aan haar !
zij heeft geen armen ,
maar is het moedigste ,
het sterkste en . . .
ongelooflijkst . . .
mooiste meisje ter wereld
haar gezicht . . .
ja , haar ogen . . .
ja natuurlijk ,
zeker , maar ik heb . . .
en andere mannen hebben haar . . .
haar geest lief ,
karakter , spirit . .
ik heb nooit vergeten . . .
de manier waarop ze sprak ,
met haar warme , diepe stem ,
wijs en humoristisch ,
ja ,
zoals die keer ,
de wijze en toch heel grappige mop
die ze over zichzelf vertelde ,
toen het heel slecht met haar ging
. . . en hoe ze me verdedigde . .
een meisje als zij
wordt slechts om de 2000 jaar geboren
en het is in mijn tijd gebeurd
in mijn land
mijn stad
en ze houdt van mij
van mij
ongelofelijk .
. . . De vriendelijkheid
het nobele . . .
Het is een meisje dat
mannen
rang
gedragskodes
familie
keizerrijk
laat vergeten
voor sommigen ten goede
voor andren ten kwade .
Mitsui heeft haar ook begeerd
ten koste van al
en het is hem gelukt .
Hij heeft me .
Ik hef
met een enorme krachtinspanning
m'n hoofd op ,
zodat ik Mitsui in 't gezicht kan kijken
<< Ze zal nooit van u zijn
ge zijt er te prullig , onbenullig ,
te laf voor . >>
Ik heb het nadrukkelijk
en kalm kunnen zeggen .
Even zie ik woede in z'n ogen
dan kan hij zijn zelfbeheersing herwinnen .
Ik voel de versteldheid bij de anderen
over m'n ongehoorde onbeschoftheid .
Deed ik er wel goed aan . . . ? !
Ben ik niet te ver gegaan
en op de slechte manier ? ? ?
Niets van . Denk aan haar . Voortdoen .
<< Gij en . . . zij ? ! ?
Het idee !
Ge zijt er
écht
te klotig voor . >>
Mitsui kijkt naar d'officieren en matrozen .
Ook hij voelt hun gêne ,
maar vergist zich in hun oorzaak ,
wordt onzeker :
<< Ja , ik ben door de natuur
niet gierig behandeld , ha,ha . >>
Nog grotere gêne ,
Mitsui's onzekerheid stijgt ,
ik moet er gebruik van maken .
<< Dat zal wel ,
ze zei trouwens iets over u ,
iets essentieel . >>
<< Ach . . . ? >>
Mitsui vecht
om zijn nieuwsgierigheid te verbergen .
<< Wat ? >>
Ik brul :
<< Dat ge uit uw mond stinkt .
Een
vervelende
hovaardige
On. Waar. Di. Ge
STINKAARD . >>
De metalen koepel smakt dicht .
De torpedo
wordt in de lanceerbuis geschoven
donker als in de godenwereld
ik zie
volstrekt niets door het venstertje .
Proberen kalm adem te halen .
Waarom gebeurt er niets ? !
. . . . . . . . . . . .
Ik moet
het bewustzijn
verloren hebben
heel m'n lichaam doet pijn
het eerste wat ik zie : de afstandsmeter
1170
1165
1160
Ik kijk door het kleine raampje :
de zee is helder ,
ik til mijn hoofd tot het uiterste op ,
kan het licht van de dag zien ,
minder dan een 1/2 KEN water boven mij ,
de vrije lucht
zo dichtbij .
Uitgeput
laat ik mijn hoofd terug vallen ,
nu al is er
te weinig zuurstof in de torpedo .
Benauwd . Verstikkend .
Ze heeft zich vaak verzet
tegen de wetten van ons land ,
. . . en dat als meisje .
En kunnen overleven .
Tot nu .
Nu heeft ze u nodig .
Overleef !
1060
1060 KEN al !
II
De eerste ontmoeting
_______
De weg van school naar huis .
Jongens probeerden
m'n boekentas af te pakken
lukten erin
ik wist wat me thuis te wachten stond
indien ik zonder zou terugkomen .
1 hield mijn boekentas
triomfantelijk de hoogte in ,
de andere 3
verhinderden me dichterbij te komen ,
plaagden me ,
zeiden dat ik mijn boekentas
slechts terug zou krijgen
indien ik met hen zou meegaan
in dat leegstaand huis ;
ik was heel jong
maar ik wist wat dit betekende ,
ik weigerde ,
maakte me kwaad ,
smeekte bijna
maar de grote 18-jarigen
bleven me sarren
lokten me bijna onopvallend
beetje bij beetje naar het huis .
Toen zag ik het meisje
niet in traditionele kledij
en . . . zonder armen .
Blootvoets ,
waarom , dat zou ik later begrijpen ,
ouder en ietwat kleiner dan ik .
Ze stapte naar de lummel
die m'n boekentas vasthield ,
die staarde naar dat meisje ,
zonder armen ,
maar met ongelooflijk mooi gezicht ,
ze zei iets tegen hun leider ,
ik was te ver om het te verstaan .
Hij plaatste zich uitdagend voor haar
hief spottend
én dreigend z'n armen op
als een zweep zwiepte haar been omhoog
hij krijste het uit
plooide dubbel
ze stampte nogmaals in zijn kruis
maar nu met volle kracht
het was alsof hij z'n vingers
in een stopkontakt had gestoken ,
hij liet m'n boekentas los
bleef door puur geluk rechtstaan ,
een derde schop in zijn ballen : neer .
We hadden er allen
met open mond naar staan kijken ,
ik , terug bij mijn positieven ,
min of meer ,
zij ondertussen ongelooflijk handig
met haar tenen m'n boekentas gegrepen
en soepel naar haar mond gebracht ,
hield hem vast met haar tanden ,
deed met haar hoofd teken naar mij ,
liep weg ,
ik volgde haar ,
keek om ,
twee van dat krapuul kwamen ons achterna
de angst gaf mij vleugels
en zíj droeg de boekentas
maar ondanks dat
haalde ik haar
slechts met de grootste moeite in
ik wou m'n boekentas nemen
we keken mekaar even aan ,
even . . .
ze liep weer verder
ik kwam terug in de werkelijkheid
ze holde een kleine steeg in
bouwvallig huis
langs een verwilderde tuin
een ander verlaten huis in
ze kende die achterbuurt door en door
en we raakten onze achtervolgers kwijt .
990
Ze was toch een beetje buiten adem
keek me in de ogen
ik weet niet hoelang .
Ze boog voorover .
Ik besefte plots
dat ze m'n boekentas nog had .
En hem aanbood .
Ik pakte hem .
Ik slaagde erin
te denken . . .te beseffen
dat ik haar moest bedanken .
<< Dank U . . . dank U wel ,
heel veel bedankt . >>
Ze glimlachte .
Wat moest ik nu zeggen .
Ik moest iets zeggen .
Ze was zo mooi !
Ze moest haar armen
onder haar kleren verstopt hebben ,
dacht ik absurd .
Maar ze had wérkelijk geen armen .
Ze zag dat ik naar haar keek
en ze sloeg haar ogen neer
leek in de war ,
dacht ze dat ik het nu pas opmerkte ?
Ik moest iets zeggen
<< Ge zijt zo . . . zo . . . lief , zo lief ,
bedankt . . .
ik weet niet
hoe ik u
het beste kan bedanken ? ! >>
Ze keek terug op
. . haar glimlach .
<< Dat hoeft niet . >>
Haar stem was diep ,
heel speciaal ,
betoverend ,
ik had nog nooit zo'n melodieuze . . .
én karaktervolle stem gehoord .
En ze sprak beschaafd .
Niet het hoog-storend beschaafd ,
wel het goede ,
het niet-snobistische .
Vreemd .
Zeker in Osaka .
Ik zag dat ze
zo'n twee jaar ouder moest zijn ,
zestien .
Aan haar gordel hing een tas ,
ze wees met haar hoofd ,
<< Wilt ge een appel ?
Neem er maar één . >>
Waarom wil ze dat ik hem . . .
oh , ze moet verlegen zijn
om de appel
met haar voet aan mij te geven ,
of met haar tanden .
<< Nee dank U . >>
Ze leek ontgoocheld .
En eigenlijk had ik honger ,
en ik wist niet goed wat te zeggen ,
ik had geen enkele vriendin ,
en weinig vrienden ,
ik was tevreden
wanneer ik 's avonds in bed
een goede poëziebundel
van Ariwara Narihira ,
galgenhumor - Takubaku
of Issa-met-het-grote-hart ,
of 1 van de verboden barbaren ,
Whitman ,
kon lezen .
Ik nam de appel ,
groen , zag er heerlijk uit ,
hem proper vegen leek me onbeleefd
trouwens ,
het was een geschenk van háár ,
ik beet erin , smaakte heel goed
<< moet ge er ook van proeven ? >>
ze knikte blij ja ,
beet erin ,
<< nu gij weer >>
ik deed dat
dan zij terug .
890
Nog slechts 890!
Wat doen ?
Op het vijandelijk schip
snelle dood
familie kan zonder schande verder leven . .
of
missen
wat langer leven . .
voor haar . .
misschien is er een kans . .
880
Snel ,
ge moet beslissen
870
onafwendbaar
III
' Er komt geen oorlog '
_______
Ik kwam haar daarna nogmaals tegen ,
en nogmaals bedankte ik haar .
Ze was erg blij mij te zien ,
dacht ik ,
ze leek in elk geval niet boos .
Ze droeg dezelfde ietwat bizarre
half westerse klederen ,
het was een uniform :
ze ging naar een school
gesuperviseerd door de militairen .
Een school voor de heel armen .
Er is nog een mogelijkheid
nog een mogelijkheid
. . . rustig
in't begin van de missie
toen nog officier
ik kon de Kaiten inspekteren
het sluitingsmechanisme
- niet in de koepel , maar in het venster -
veranderen
weet ge nog
eeuwen geleden .
Nu rustig blijven
beheers u
een onopvallend klein haaksysteem
met m'n tanden
kan ik het loskrijgen , misschien .
Onopvallend klein . . .
zouden ze het gemerkt hebben ?
Nee ,
dat zou Mitsui me toegesist hebben ,
het allerlaatste moment . . .
of toch niet ?
Was hij te kwaad ? . . .
. . . de kans dat het opengaat . . .
1 op 10 ?
en dat ik me uit deze bom kan wurmen
1 op 100 ?
Kan ik het ook doen
nadat
ik gemist heb
wanneer de torpedo gezonken is . . .
om er snel een einde . . .
om een afschrikwekkende
verstikkingsdood te ontlopen ?
Moet ik de kruiser
tot ontploffing brengen ?
Wat is mijn plicht ?
Haar vader was kleermaker
bazig karakter
haar moeder : een nobele ziel .
Haar vader had haar
toen ze 16 werd
van school willen halen
maar de direkteur
had hem overhaald
haar verder te laten studeren .
Ik wist dat ze zo'n moeite deden
enkel
voor hoogbegaafde studenten .
Ik zag haar nog regelmatig ,
wachtte haar
uiteindelijk op aan haar school ,
zij was de enige
van die gore woeste groep leerlingen
die beschaafd sprak ,
ze gebruikte
nooit eerder gehoorde uitroepen als :
<< In vrijheidsnaam ! >>
of
< < O vrijheid ! >>
ze wist over veel dingen te spreken
op zo'n persoonlijke ,
vreemde , originele manier . . .
zoals ik nog nooit gehoord had .
Sommige van die zaken
leken me negatief , schokkend .
Over ouders , de keizer
verstikking
dat onze maatschappij
al altijd griezelig geregimenteerd . . .
nu wordt het hallucinerend ,
riep ze ,
een harteloos mierennest !
dat die barbaren . . .
dat velen van hun dichters
beter zijn dan de onze ,
ook hun wetenschappers
hun bestuursvorm . . .
en dat ,
moest er oorlog komen ,
het niet lang zou duren
eer zij de bovenhand zouden hebben .
. . . . . . . . . . . . . . . . .
En heeft zij geen gelijk gekregen ? ?
780
Haar school
was niet van de beste kwaliteit ,
maar ze zei dat ze heel veel las
en ze schreef ,
met het penseel tussen de tanden ,
gedichten ,
beter dan de meeste
die we van school moesten lezen
of zelfs degene die ik in het geheim las .
Ik had opgemerkt
dat om mij zaken aan te reiken ,
ze die liever ,
behalve als het echt niet anders ging ,
met de mond gaf .
Dat iemand haar hielp wou ze niet .
Haar gordeltas was
- behalve voor mij -
taboe
en ik had het gevoel dat zelfs ik . . .
niet altijd . . .
1 x
- ik ging 15 worden ,
het was het jaar
dat om onbegrijpelijke redenen
maar tot grote vreugde
van onze militairen
én
al m'n schoolkameraden ,
de roemrijke overwinnaars
van de Grote Oorlog
hun kleine
maar moedige bondgenoot
laf lieten vallen ,
en dus enorm prestigeverlies leden - ,
1 x
liet ze iemand anders . . haar gordeltas . .
Het was een barbaar ,
met een grote neus
nog groter dan bij hen normaal is
maar helaas was hij niet lelijk ,
niet écht lelijk
het was al een oude ,
22 jaar , misschien 23 ,
ze kende barbaren !
Ik zag dat hij een stuk papier
uit haar tas nam
haar lievelingsgedicht
Ariwara
op de achterkant stond nog iets ,
maar dat kon ik niet lezen
het was duidelijk dat ze hem kende .
De pijn !
Ik schrok van de hevigheid
Dat kon niet , dat mocht niet .
Vluchten .
Ze zag me .
De barbaar stapte snel weg ,
nog net niet rennend
hij had het papier
in z'n binnenzak gestoken .
Ze was in de war .
<< Ik moet weglopen ! >> dacht ik .
Ze kwam naar mij .
Heel dicht
kijkt me aan
fierheid
en
wanhoop
m'n lip ! Ik heb ze tot bloedens toe . . .
ze zegt het gedicht op
en dan :
<< Ook bij mij zal het zijn
dat hoewel zon en maan
al lang verdwenen en vergeten
mijn lichaam hetzelfde zal zijn gebleven
en wat ik . . . voel
wat ik voel voor . . . u
hetzelfde gebleven
nimmer veranderen >>
670
Ik probeerde om te draaien weg te stappen
haar ogen
ze leek nog hulpelozer dan ik .
En . . . en . . .
De romp van het schip !
Geen twijfel mogelijk .
Het gaat niet lang meer duren .
660
Haar moeder niet ,
maar haar vader was afwijzend
bars
tegenover elke jongen ,
mijn ouders . . .
ik had mijn moeder
er over gesproken ,
dat er misschien ,
dat ik . . .
dat er wel een meisje was ,
anders dan d'andren ,
totaal anders ,
en m'n moeder wou listig ,
afwisselend
"onverschillig " ,
en
agressief
meer te weten komen . . .
vooral
wie het juist was
en ik wist toen toch al ,
instinktief
dat ik niet mocht toegeven . .
niet mocht zeggen wie . . .
beter te zwijgen ,
ik kon wel niet nalaten ,
zeer onbeschaamd ,
aan te halen
hoe ze had geklaagd over haar
ondertussen overleden
schoonmoeder
hoe deze
karikaturaal schoonmoederachtig
hard , sadistisch
tegen haar toekomstige schoondochter
had opgetreden ,
haar razend jaloers , miserabel gemaakt
met te zeggen dat haar zoon
óók veel succes had
bij het zeer mooie buurmeisje . . .
tot haar toekomstige schoonvader
" een echte gentleman "
- m'n moeder gebruikte
het vreemde woord -
tussenkwam
en zijn vrouw gebood
" laat haar nu eens gerust " .
' Dat indachtig , moeder ,
mag ik hopen dat ú
wél een goede schoonmoeder zult zijn ,
en een eventueel meisje van mij ,
alle kansen zult geven ! '
Haar ogen schoten vuur .
Ik wist dat het hopeloos was .
Mijn ouders waren redelijk welstellend
en liberaal ,
en zogezegd
rechtvaardig en tolerant en modern
en in feite nog gevaarlijker
dan haar vader .
Ik had al opgemerkt
dat vele mensen
zich net het omgekeerde
voordoen
dan wat ze in werkelijkheid
zijn ,
extern
omgekeerd van
intern ,
schijn - zijn
W
I
I
V
liberalen
o zo verdraagzaam
open voor andere kulturen ,
vóór vrijheid ,
in hun privéleven
vaak
de grootste onderdrukkers ,
W
I
I
V
socialisten en kommunisten
en andere anti-kapitalisten ,
geobsedeerd door geld ,
kunnen het
niet
uit hun gedachten zetten ,
gemaklijker een bulldog
van een bloedworst weg te trekken
dan een socialist
van het geld van iemand anders ,
W
I
I
V
en
dan
de monniken en priesters ,
onze vurige asceten ,
bijna onbegonnen werk
ze van meisjes weg te houden ,
of . . .
jongetjes .
540
De romp van het vijandelijk ,
kolossale schip
steeds duidelijker
Vijandelijk . . .
barbaren . . .?
Wie mijn vijanden
wie de barbaren ? ?
530
Toen ik 16 werd
moest ik van mijn ouders
naar de militaire akademie van Tokio .
De zeemacht .
Weigeren was ondenkbaar .
Zoals gebruikelijk
eskorteerde een delegatie
van familieleden ,
vrienden van m'n ouders
en kameraden
met vlaggen en schallende trompetten
me door de straten van de hoofdstad
naar m'n nieuwe huis
-een kazerne .
M'n vader en oudste broer
hadden een brief gekregen
waarin het leger beloofde
een strenge vader
en een liefdevolle moeder te zijn . . .
minimum 14 uur per dag oefenen
marchen van 400 CHO { 3 }
{ 3 } 400 CHO = iets meer dan 40 km
beladen met een uitrusting
van 2/3 uw gewicht
en dat weken na mekaar
dag en vaak ook 's nachts .
<< Ze weten al
hoe ze moeten slapen ,
ze moeten leren
hoe wakker te blijven . >>
Elke nieuweling wist
dat de kleinste misstap
tot gevolg had
de schande
van een bericht aan de ouders :
<< Hij heeft gefaald in z'n plicht
ten opzichte van de Keizer . >>
<< Dat is allemaal niéts
in vergelijking met míjn tijd >>
besliste mijn vader
<< de discipline
is beangstigend achteruit gegaan , >>
bromde hij
<< uw broer
heeft het nog behoorlijk gedaan
in Manchukuo .
Hij geniet de eer elk jaar
de Heilige Berg te mogen beklimmen
tesamen met andere oorlogsinvaliden .
Probeer hem voor 1 x waard te zijn . >>
In het stadspark van Osaka
had ze mij
haar mening over de militairen
toegeworpen :
<< Al die energie ,
al die inspanningen
niét om het eigen volk te verdedigen
of om andere volkeren
te bevrijden van een diktatuur ,
wél om anderen
die wél vredelievend zijn
die wél vrij zijn
om dié tot slavernij ,
om er slaven . . . >>
op de modieus half-begroeide vijver
beet een zwaan venijnig een soortgenoot
zodat die haar stuk brood liet vallen
< Oh ,
úw barbaar is wél vredelievend > ,
dacht ik
razend
< híj is wél vrij ! >
en ik wou vragen wie hij was
wanhopig
maar ik glimlachte minzaampjes :
<< Wat een razernij !
Wat een negativisme ! >>
Ze keek me uit het lood geslagen aan .
Ik wilde haar omhelzen
dicht tegen me aandrukken
maar een vicieuze andere zelf
mende me
en ik kon niet weerstaan .
<< Komt dat misschien
omdat ge op een slechte school zit !? >>
Zij : vuur
Ik : pijn
én genoegen
en ik ging verder
<< Een school voor gehandikapten ,
voor sukkelaars . >>
Haar gezicht
het ongeloof
de ontreddering . . .
Witgloeiende naalden onder m'n nagels
een reuzehand drukte m'n borstkas in
maar nóg held ik niet op :
<< Voor minderwaardigen
die zichzelf niet kunnen behelpen ,
door de natie
geholpen
en gekontroleerd moeten worden
. . . lijk parasieten . >>
Ik haalde adem :
<< Er komt geen oorlog ! >>
Ze stampte verscheidene malen
1 schop raakte m'n scheenbeen
ik kon een luide kreet niet onderdrukken
ze stopte , liep weg
grasheuvel over
verdwenen .
<< Geen oorlog ! >>
wou ik haar nog naroepen
maar omstaanders hadden me
voor een pacifist kunnen houden
en aangeven . . .
maar
ik was wel
op m'n knieën neergezegen
ze was de grasheuvel overgelopen
zonder om te kijken
. . wat heb ik gedaan
wat heb ik gedaan
nog liever
dat ze bij die barbaar is
dan dat ik
dat allemaal . . .
tegen haar gezegd
ah mensen . . .
En
er komt geen oorlog ? ? ?
Ik wist al
dat kinderen hun snoepgoed gaven
om een oorlogsschip te laten bouwen
en de bevolking ,
van arbeider tot burgemeester ,
in scherpschieten moest oefenen
en ik had gehoord
van een schoolkameraad
dat ge vaak mooie ,
in kimono's gehulde geisha 's
kont zien rond een vliegtuig
dat hun gilde
met geduldig bijeengespaarde fooien
gekocht had en vervolgens
geschonken aan het leger .
Maar pas toen ik de hoofdstad zag
wist ik zonder twijfel :
dit wordt oorlog
. . . en dat ik hem niet zou overleven .
Overal soldaten en pantserwagens
Ik zag een officier
op een uitgestrekt terras
wijdbeens , besabeld ,
temidden een 20-tal
nachtclub - danseresjes in badpak
een militaristische pantomine repeterend :
hij kontroleerde
of de danseresjes het namaak - geweer
wel korrekt vasthielden . . .
voor een nummertje in een nachtclub !
Elk stukje land benut ,
boeren ploegden zelfs in het stadion
bestemd voor de Olympische Spelen .
Losgeslagen
verwarmingsradiator weggedragen
en
<< Ook ik zal helpen
de vijand te vernietigen ! >>
stond er op een lint
rond een lantaarnpaal ,
en inderdaad :
bijna geen lantaarnpalen meer
of standbeelden ,
brughekken ,
zitbanken . .
klokken uit een tempel gesleept .
Oorlog . . . oorlog
Veel nieuwsgierige
steeds respektvolle mensen langs de weg
verscheidenen groetten me zelfs .
Heel m'n familie ,
al de mensen die ik kende
namen aan de kazernepoort
afscheid van me
de enige
die ik verlangde te zien
was er niet .
'
330
330 !
Na drie maanden
kregen we toestemming
een brief te verzenden . . .
ge hebt eigenlijk
nooit
veel anders willen ,
kunnen doen
. . .
DURVEN doen
. . .
toen ge in haar ogen keekt ,
dan zeggen dat ze heel lief was ,
een heel lief . . .
Nooit hebt ge durven zeggen
dat ge haar ook schoon vondt
en dat ge haar . . .
het had te erg geweest ,
. . . als ze me had uitgelachen
als ze heel die betovering . . .
Er waren er veel die haar hadden bespot
of met afkeer het hoofd afgewend
maar ook mannen
die haar hadden . . . begeerd
dat had ik duidelijk gezien .
En ik kon het . . . moeilijk verkroppen .
Ja , wees eerlijk ,
ge waart niet kwaad op die onbenullen
maar op haar
op haar !
de schuld
bij u
gíj schuldig .
De brief :
<< Verontschuldig me
voor wat ik u aangedaan heb .
Ik ben minder dan een aap ,
een vlo . >>
En ik voegde er
het gedicht van Issa
over de vlooien aan toe .
250
IV
4 jaar later
___
Missen ?
Monsterlijke verstikkingsdood .
Erop ?
Snelle pijnloze dood .
4 jaar voorbij gegaan
geen antwoord gekregen .
Toch bezocht ze me bij de graduatie
ze zag er mooier uit dan ooit .
Het was ongelooflijk
ik had veel meegemaakt op de akademie ,
dikwijls vreselijke dingen
toen ik haar . . . zo iets lieflijks zag
alle pijn weg
alle vernederingen
alles weg
hoe was het mogelijk
dat de rest van de aardbol
ooit ook maar enig belang
voor mij had gehad !
Het is zij
en zij alleen .
Ze moet voor mij gekomen zijn ,
het kan niet anders .
Ze komt dichterbij
<< dank u voor die boekentas ,
dat redden , weet ge nog . . .>>
Ze kijkt me aan
<< dat zou ik nu nog doen . >>
Ze is tot mij gekomen .
Ik had m'n ouders kunnen afschudden
maar
mijn superieur
Mitsui
heeft ons gezien
komt naderbij
zelfverzekerd
hautain
die typische Tokio manier
dat eeuwig neerkijken .
Zeker op alles wat uit Osaka komt .
Wij zijn immers onwetende ,
lachwekkende boeren . . .
wij waren eens de hoofdstad , ja !
Onmiddellijk zin in haar .
Wees kwaad op hem
NIET op haar .
Hij doet niet de minste moeite
zijn lust te verbergen
ik probeer
diep en kalm adem te halen .
Hij moet haar bezitten
ook omdat hij mij
misschien nog minder kan verdragen
dan ik hem ,
z'n gluiperig gedoe ,
lakken naar boven , blaffen naar beneden ,
Mitsui spreekt haar toe
op zijn gebruikelijke vlotte ,
quasi - sympathieke manier .
Midden z'n tweede zin
draait ze zich om naar mij ,
en begint tegen mij te spreken
150
Wees niet boos op haar
ook al heeft ze succes
doe niet uw best haar te wantrouwen
hou van haar
ook al moest een Kami { 4 }
{ 4 } superieure natuurkracht , godheid .
haar armen schenken .
140
De romp is nu ontzaglijk groot ,
bijna niet meer te ontwijken
ik duw het rechtervoetstuk in ,
de torpedo
wijkt een beetje naar rechts uit
richting achtersteven .
Nu kan ik ,
indien ik het wil ,
het schip nog ontwijken .
130
Wat doen ?
Missen ?
Het land
mijn land
ouders , broer
ben ik hen niet waard ?
Wat heb ik aan m'n ouders gehad ?
120
Zijn zij korrekt geweest
de primaire , de echte rechtvaardigheid ?
Nee
Nee
al van het begin
nooit .
100
Mitsui is eindelijk afgedropen
ze heeft hem
niet 1 blik meer gegund .
Haar vader
heeft haar moeder alleen gelaten
<< voor een vrouw
slechts een paar jaar ouder dan ik ,
m'n moeder
is een paar weken geleden gestorven . >>
Ze kijkt me recht in de ogen dan :
<< Ik moet u iets . . .
heel belangrijk meedelen . >>
maar
ik blijf haar aankijken
Ik - ik wil iets zeggen , maar . .
ze lijkt plots onzeker
houdt zich kranig in bedwang
maar toch denk ik
haar wanhoop te voelen .
<< Waarom hebt ge nooit
mijn brieven beantwoord ? >>
Ik heb nooit brieven gekregen
wel 1 geschreven
Ik wil haar dat zeggen
als Mitsui er tussenkomt :
spoedalarm
Heel onze klas afgestudeerden
naar de geheime duikbotenbasis
<< ik heb uw brief ook nooit ontvangen ! >>
60
hou van haar
dúrf
van haar te houden
dúrf
het te wagen
haar waard te zijn
Ik keer op mijn stappen terug
duw de 2 soldaten
tussen haar en mij opzij :
<< Ik hou van U ! >>
wil ik roepen
maar ik krijg er geen geluid uit .
Opnieuw : << Ik hou van U ! >>
ik ga m'n klas achterna .
Draai nog m'n hoofd om :
<< En ik kom terug ! >>
40
Mitsui
ze houdt van mij
ik weet het .
30
Mijn land , mijn familie . . .
of zij ?!
Zij ! Zij !
Ik moet haar beschermen ,
er naast ?
Het kan nog ,
Mitsui het plezier niet gunnen ?
Er gaan geruchten rond dat ,
in enkele zeer zeldzame gevallen ,
zelfmoordmatrozen
doordat ze misten en in
ondiep water terecht kwamen ,
tot hun schande -
is het een schande ? ! ? -
levend in handen van de vijand vielen .
Maar als ik mis
bijna zeker
een gruwelijke verstikkingsdood .
Hoe haar het beste helpen ? ? ?
10
Nu !
Nu !
Nog 1 kans .
Ik moet haar beschermen
missen
missen !
Allerlaatste sekonden .
Zij ermee geholpen ? ?
Erop ?
Zij misschien meer kans te ontsnappen ? !
Gerechtigh . . .
V
Kruiser M .
zendt een gekodeerd bericht
____
<< Inkasseerden een kamikaze torpedo .
Schade : licht . Aan het roer .
Slachtoffers : geen .
Vijanden vernietigd :
de kamikaze , in alle logika .
Door de inslag
kon de vijandelijke duikboot ontsnappen .
We veranderen van koers .
Teveel ondiepten hier . >>
Kruiser M .
zendt een tweede gekodeerd bericht .
_____________
WORDT
VERVOLGD
In gedicht 106 .
Dít verhaal
het fundament
van alle volgende verhalen en romans .
En van zang II , III ,IV en V .